برای نقد کتاب شازده کوچولو، کار ساده ای ندارید! نمی توان یک درون مایه ثابت را برای این کتاب درنظرگرفت و امکان این که آن را به یک یا دو جنبه محدود کنیم، وجود ندارد. اما به هر حال در این مطلب قصد داریم درباره کتاب شازده کوچولو، توضیحات کاملی را ارائه کنیم و جنبه های مختلف آن را بررسی کنیم.
خلاصه داستان شازده کوچولو
در این کتاب، داستان خلبانی روایت می شود که هواپیمایش در بیابان سقوط می کند و پسری کوچک را در آنجا می بیند. پسری که ما آن را به نام شازده کوچولو می شناسیم. وی از سیاره ای کوچک می آید و تنها دارایی اش یک شاخه رز و سه آتشفشان است. او متحمل شکست در رابطه عاشقانه یکطرفه نسبت به گلش شده و به همین دلیل سیاره اش را ترک کرده است. شازده کوچولو داستان ما در سیارات دیگر، به دنبال کشف حقایق و البته جستجوی معنای زندگی است. درنهایت سری به سیاره زمین می زند و پس از ایجاد عشق خود در قلب راوی داستان، به جمع ستاره ها باز می گردد.
نقد فلسفی کتاب شازده کوچولو
طبق اعتقاد ژان پل سارتر : “آدمی چیزی است که خود می سازد. از این اصل، به عنوان نخستین اصل حوزه اگزیستانسیالیسم یاد می کنند. چنین دیدگاهی را می توان در شازده کوچولو هم یافت. کاراکتر اصلی قصه در جایی از داستان می گوید : “ارزش گل من به پای عمری است که صرف آن کرده ام.” اینجاست که مشخص می شود، سرچشمه معنا و ارزش هرچیز را می توان از درون فرد و انتخاب هایش یافت. طبق اعتقاد شازده کوچولو، روابط انسان ها تنها زمانی باارزش می شوند که خودشان به آن معنا بدهند.
طبق نوشته های نیچه، ابرانسان به کسی گفته می شود که محدودیت های سنتی و قرارداد های اجتماعی را درنوردیده و ارزش های جدید خلق می کند. از شازده کوچولو نیز می توان به عنوان مصداق چنین گفته ای یاد کرد. چرا که با همان نگاه ساده، سبب می شود که خلبان درباره ارزش های زندگی خود بازنگری کند. او با پرسش های معصومانه، سبب شد خلبان باردیگر از دنیای افراد بالغ فاصله بگیرد و به حال و هوای کودکی بازگردد. بنابراین نگاه وی به دنیا را کاملا تغییر داد.
نقد روانشناختی کتاب شازده کوچولو
می توان شازده کوچولو را بازتابی از چالش ها و نیاز های اساسی انسان دانست. طبق داستان کتاب شازده کوچولو، کاراکتر اصلی داستان، به نوعی یک سفر روانی را برای کشف معنا و ارزش های زندگی اش کلید می زند. او به سیارات مختلف سر میزند، هریک از این سیارات، ابعاد خاصی از شخصیت انسان را که در آن گرفتار است، آشکار می کند; درست مانند پادشاهی که به کنترل کردن چیزهای مختلف نیاز دارد.
همچنین یک مفهوم دیگر در کتاب شازده کوچولو دیده می شود و آن “اهلی کردن” است. این مفهوم درباره رابطه شازده کوچولو با گل و روباه وی مطرح می شود. این موارد نیاز به تعلق در انسان را به گونه ای به تصویر می کشند. همچنین اهمیت داشتن پیوند های عاطفی سالم نیز به کمک این تمثیل ها آشکار می شود.
