ایران در سال ۱۳۴۶ با مشارکت یک شرکت ژاپنی در میدان آرش نفت و گاز کشف کرد و در سال ۲۰۱۳ شروع به تولید کرد. مهم‌ترین میدان توسعه نیافته و استراتژیک کشور است که ۴۰ درصد آن در ساختار‌های زمین‌شناسی و آب و خاک ایران قرار گرفته است
دو کنسرن نفتی آرامکو عربستان و توتال انرژی فرانسه قراردادی به ارزش ۱۱ میلیارد دلار برای احداث یک تأسیسات پتروشیمی به امضا رساندند. یک مقام نفتی ایران می‌گوید، عربستان در حال تخلیه میادین مشترک، از جمله میدان «آرش» است.
آرامکو عربستان و توتال انرژی فرانسه روز شنبه ۳ تیرماه قرارداد‌هایی را برای آغاز ساخت یک تاسیسات پتروشیمی ۱۱ میلیارد دلاری به امضا رساندند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آرامکو و توتال انرژی در بیانیه مشترکی اعلام کردند که این اقدام “نشانه‌ای از آغاز کار ساخت‌وساز در توسعه مشترک پتروشیمی” است.
برای ساخت این پروژه در جبیل، واقع در ساحل شرقی عربستان سعودی، به هفت شرکت تسهیلاتی اعطا شده است. این تاسیسات قرار است در سال ۲۰۲۷ به بهره‌برداری برسد.
این پروژه که طرح آن برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ اعلام شد، یک سرمایه‌گذاری حدود ۱۱ میلیارد دلاری است که ۴ میلیارد دلار آن با سرمایه آرامکو و توتال انرژی تامین می‌شود.
این مجتمع پالایشگاه «ساتورپ» عربستان سعودی را قادر می‌سازد تا گاز‌های تولیدی داخلی و نفتا و همچنین اتان و بنزین طبیعی عرضه‌شده توسط آرامکو را به مواد شیمیایی با کیفیت بالا تبدیل کند.
به گفته آرامکو، این مجتمع ظرفیت تولید ۱.۶۵ میلیون تن در سال اتیلن و سایر گاز‌های صنعتی را خواهد داشت.
امین ناصر، رئیس آرامکو در مراسم امضای این قرارداد گفت: «به عنوان بخشی از استراتژی توسعه آرامکو، این پروژه به امکاناتی با ارزش افزوده در اکوسیستم پایین دستی واقتصاد پادشاهی سعودی کمک کند.»
در همین حال رییس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران گفته است، عربستان به میدان «آرش» ورود کرده و «ما هم ساکت نشسته‌ایم». او افزود، «به نظر می‌رسد میادین مشترک را به همسایگان واگذار کرده‌ایم».
هدایت‌الله خادمی در گفتگو با خبرگزاری ایلنا درباره همکاری گازی ایران و عربستان گفته است، از زمان تشکیل اوپک، عربستان همواره رقیب نفتی ایران بوده است. در حالی که ایران در برهه‌ای همه‌کاره اوپک بوده است، امروز این مسئولت به لحاظ سیاسی و مدیریت و نیز تصمیم‌گیری در زمینه قیمت به عربستان رسیده است. «همچنین به لحاظ میزان تولید از مخازن نیز عربستان گوی سبقت را از ما ربوده است.»
این کارشناس نفت می‌گوید: «ما میادین مختلفی از جمله فرزاد B و A، آرش و فروزان را با عربستان مشترک هستیم. این کشور به طور جدی به فعالیت‌های خود توسعه داده و برداشت داشته است، اما باوجودی که اولین چاه‌های اکتشافی را هم ما حفر کردیم، امروز عربستان برداشت بیشتری دارد و ما کاری نکرده‌ایم، مثلا در فرزاد A عربستان برداشت با برنامه‌ای را پیش می‌برد و ایران کاری نکرده، در فرزاد B ما یک دکل حفاری مستقر کرده بودیم، اما اکنون این دکل بیکار شده و به پهنه سرزمینی برگشته است.»
رییس هیأت مدیره انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز ایران در این گفتگو می‌افزاید، عربستان تعداد بسیار زیادی دکل دریایی در این منطقه مستقر کرده است. در گذشته چند دستگاه دکل شرکت آبان در ایران کار می‌کرد، اما متوقف شد: «اکنون عربستان اکثر دستگاه‌های دریایی شرکت آبان را خریداری کرده و در میادین مشترک با ما مستقر کرده و تقریبا در حال تخلیه میادین است.»
این کارشناس حوزه نفت درباره پیشینه میادین مشترک نفت و گاز میان ایران و عربستان می‌گوید که ایران در سال ۱۳۴۶ با مشارکت یک شرکت ژاپنی در میدان آرش نفت و گاز کشف کرد و در سال ۲۰۱۳ شروع به تولید کرد. ذخیره گاز درجای میدان با یک تریلیون فوت مکعب و میزان نفت ذخیره‌شده آن با ۴۲ میلیون بشکه، مهم‌ترین میدان توسعه نیافته و استراتژیک کشور است که ۴۰ درصد آن در ساختار‌های زمین‌شناسی و آب و خاک ایران قرار گرفته است.
خادمی گفت: “اما متاسفانه اقدامی صورت ندادیم”. این میدان در اصل مشترک بین ایران و کویت است، اما عربستان با تهدید کویت در پی سهم‌خواهی از میدان است و اکنون ریاض یک مانع بزرگ بر سر راه ایران برای توسعه این میدان است
