سرگیجه عبارت است از بی نظمی در فضا، سبکی سر یا احساس بی ثباتی. این بر حس تعادل شما تأثیر می گذارد و می تواند خطر افتادن شما را افزایش دهد.
سرگیجه می تواند چندین احساس مختلف را توصیف کند. سرگیجه یک اختلال در جهت گیری فضایی است. طلسم سرگیجه همیشه نشان دهنده یک وضعیت تهدید کننده زندگی نیست، اما می تواند عصبی باشد. سرگیجه می تواند با شرایط جدی تری مانند سکته مغزی یا مشکلات قلبی عروقی همراه باشد. حتی اگر سرگیجه به خودی خود منجر به زمین خوردن شود، می تواند خطرناک باشد.
سرگیجه ممکن است زمانی رخ دهد که شما در حال حرکت، ایستادن یا دراز کشیدن هستید. وقتی سرگیجه دارید، ممکن است از هوش بروید احساس سبکی مغز و یا حالت تهوع داشته باشید.
تفاوت بین سرگیجه و سرگیجه شدید چیست؟
سرگیجه شدید می تواند موجب حالت تهوع شود یا آنقدر شما را بی ثبات کند که نتوانید رانندگی کنید یا راه بروید. به نظر می رسد شما یا اشیاء اطراف شما شناور یا در حال چرخش یا تاب خوردن هستند.
سرگیجه چقدر شایع است؟
تجربه سرگیجه معمول است. تقریبا نیمی از مردم به دلیل احساس سرگیجه در برخی مواقع به پزشک خود مراجعه می کنند. هر چه سن شما بیشتر باشد، احتمال ابتلا به این علامت بیشتر می شود.
تعدادی از شرایط می توانند باعث سرگیجه شوند زیرا تعادل چندین قسمت از بدن را درگیر می کند. مغز اطلاعات مربوط به حرکت و موقعیت بدن شما را از موارد زیر دریافت می کند:گوش داخلی ،چشم ها ،ماهیچه ها ، مفاصل ،پوست.
اختلالات گوش داخلی اغلب علت احساس سرگیجه است. شایع ترین علل شامل سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم (BPPV)، سندرم منیر و عفونت گوش است.
سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم (BPPV)
سرگیجه موضعی حمله خوش خیم است هنگام تغییر وضعیت سر یا بدن (مانند خم شدن) باعث سرگیجه شما می شود. معمولاً فقط چند ثانیه یا چند دقیقه طول می کشد. این وضعیت بی ضرر زمانی اتفاق می افتد که کریستال های کلسیم در گوش داخلی شما از جای خود خارج شوند.
یا ممکن است به دلیل آسیب به سر یا صرفاً به دلیل افزایش سن، BPPV داشته باشید. خبر خوب این است که درمان آسان است. پزشک شما از طریق یک سری حرکات ساده، به نام روش تغییر موقعیت کانال (CRP) راهنماییتان می کند. واین حرکات کریستال ها را به موقعیت مناسب خود باز می گرداند.
سندرم منیر
سندرم منیر شامل داشتن مایع بیش از حد در گوش داخلی است. کارشناسان مطمئن نیستند که چرا انباشته می شود. هر کسی ممکن است به سندرم منیر مبتلا شود، اما این بیماری در افراد ۴۰ تا ۶۰ ساله شایع‌تر است. اگر به سندرم منیر مبتلا هستید، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:
از دست دادن شنوایی.
خفه شدن یا تحریف شنوایی.
تهوع و استفراغ.
وزوز گوش (زنگ در گوش).
حملات منیر معمولاً ناگهانی اتفاق می افتد. آنها می توانند از ۲۰ دقیقه تا ۲۴ ساعت دوام بیاورند. روش های درمانی شامل داروهای ضد تهوع و ضد سرگیجه است. تغییرات سبک زندگی نیز ممکن است کمک کننده باشد، از جمله:
پیروی از رژیم غذایی کم نمک
محدود کردن مصرف الکل و کافئین.
تغییر داروها
ترک سیگار.
اگر وضعیت شما به اقدامات ساده پاسخ نمی دهد، ممکن است پزشک درمان های تهاجمی تری را توصیه کند. این موارد شامل تزریق مستقیم دارو به داخل گوش و جراحی است.
عفونت های گوش
عفونت های ویروسی یا باکتریایی گوش می توانند باعث التهاب (تحریک) در گوش داخلی شوند. التهاب با پیام هایی که گوش داخلی به مغز می فرستد تداخل می کند.
یک عصب در گوش داخلی، عصب دهلیزی، دارای دو شاخه است. هر شاخه با مغز ارتباط برقرار می کند:
عصب دهلیزی سیگنال هایی در مورد تعادل می فرستد. هنگامی که عصب دهلیزی ملتهب است، شما دچار نوریت دهلیزی می شوید.
عصب حلزون سیگنال هایی در مورد شنوایی می فرستد. اگر التهاب عصب حلزون را نیز تحت تاثیر قرار دهد، شما دچار لابیرنتیت می شوید. لابیرنتیت همچنین باعث زنگ زدن در گوش و کاهش شنوایی می شود.
درمان عفونت گوش شامل داروهایی برای تسکین علائم تهوع و سرگیجه است. همچنین ممکن است به آنتی بیوتیک، داروهای ضد ویروسی یا استروئید نیاز داشته باشید.
سایر علل سرگیجه و سبکی سر
بسیاری از عوامل دیگر نیز می توانند باعث سرگیجه شوند. در قلب و سیستم عروقی، شرایطی که می توانند باعث سرگیجه شوند عبارتند از:
ضربان قلب نامنظم (فیبریلاسیون دهلیزی).
فشار خون پایین (هیپوتانسیون).
شریان های تنگ (آترواسکلروز).
شرایط مرتبط با مغز که می توانند باعث سرگیجه شوند عبارتند از:
آسیب سر یا آسیب مغزی تروماتیک (TBI).
میگرن
اسکلروز چندگانه.
شرایط اضافی که می تواند باعث سرگیجه شود عبارتند از:
مصرف الکل.
اضطراب و استرس (اگر بیش از حد تهویه یا تنفس سریع دارید).
درمان سرگیجه و سرگیجه بسته به علت آن بسیار متفاوت است. پزشک شما ممکن است شما را برای ارزیابی دهلیزی و تعادل ارجاع دهد تا به تعیین علت سرگیجه کمک کند و به تعیین مراحل بعدی در مدیریت کمک کند. اگر عفونت گوش دارید، ممکن است فقط به داروهای ضد تهوع نیاز داشته باشید تا زمانی که عفونت از بین برود. برای شرایط طولانی مدت (مزمن)، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است توانبخشی دهلیزی را توصیه کند. این شبیه به فیزیوتراپی است، با هدف بهبود تعادل شما از طریق تمرینات خاص.
برای جلوگیری از افتادن چه کنیم؟
اگر سرگیجه دارید، باید از چندین فعالیت اجتناب کنید، از جمله:
رانندگی (تا زمانی که پزشک شما را تأیید کند).
ایستادن در مکان های مرتفع، مانند بالا رفتن از نردبان.
راه رفتن در تاریکی.
پوشیدن کفش های پاشنه بلند.
این اقدامات را برای کاهش خطر افتادن انجام دهید:
همیشه هنگام بالا و پایین رفتن از پله ها از نرده های دستی استفاده کنید.
موقعیت را تغییر دهید یا به آرامی بچرخانید. چیزی در نزدیکی خود داشته باشید تا نگه دارید.
دستگیره های دستی را در حمام و دوش نصب کنید.
تمریناتی را انجام دهید که می تواند تعادل را بهبود بخشد، مانند تای چی یا یوگا.
به هم ریختگی های کف را که ممکن است به زمین بخورید مانند فرش های پرتابی، سیم های برق شل و چهارپایه را بردارید. مراقب حیوانات خانگی کوچکی باشید که ممکن است زیر پا قرار بگیرند.
صبح ها قبل از بلند شدن چند دقیقه روی لبه تخت بنشینید.
از عصا یا واکر استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک خود مراجعه کنم؟
اگر سرگیجه شما از بین نمی رود یا دوباره عود می کند، مهم است که با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد آن صحبت کنید. اگر یکی از علائم زیر را نیز دارید، به دنبال مراقبت های اورژانسی باشید:
درد قفسه سینه.
دوبینی یا تاری دید.
غش (سنکوپ).
تب شدید.
بی حسی، گزگز یا ضعف در صورت، بازوها یا پاها.
گفتار نامفهوم یا سفت شدن گردن.
مشکل در راه رفتن
حس تعادل شما یک فرآیند پیچیده است که بر بسیاری از اعضای بدن متکی است. تا زمانی که از بین نرود، به راحتی می توان آن را بدیهی دانست. گوش، مغز و قلب شما همگی می توانند بر تعادل شما تأثیر بگذارند. مشخص کردن علت دقیق ممکن است زمان ببرد. اما در بیشتر موارد، سرگیجه معمولی و سرگیجه شدید از علائم شرایط قابل درمان هستند.
