روزنامه هم میهمن در گزارشی با تیتر «توضیحات به قم» به سفر رئیس جمهور به قم و نقدهای اقتصادی مراجع تقلید به رئیسی پرداخته است.
در بخش هایی از این گزارش آمده است؛
مشکلات اقتصادی به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل و متاسفانه این مشکلات امروز به بحران کشیده شده است. این بحران دیگر صرفا مورد نقد کارشناسان اقتصادی نیست بلکه بیش از یکسال است که مراجع تقلید نیز به رویه مدیریتی دولت در بخش اقتصاد انتقاد دارند و بارها در سخنرانیهای متعدد به این موضوع اشاره کردهاند و از دولت خواستهاند که نسبت به رفع این مسائل فکر اساسی کند.
سیاست های رئیسی برای مواجهه با انتقادات اقتصادی
با این حال سیدابراهیم رئیسی در مواجهه با انتقادات اقتصادی همواره دو سیاست را در پیش میگیرد؛ نخست اینکه این مشکلات را ماحصل عملکرد دولت قبل و محصول دورههای گذشته معرفی میکند و دوم اینکه آمارهایی میدهد مبنی بر اینکه از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون شاخصهای اقتصادی رو به بهبود است.
این مقاومت از سوی مقام نخست دولت در پذیرش بحران اقتصادی موجب شده تا مراجع عظام از کلیگویی دست بکشند و مشکلات اقتصادی را به صورت جزئی بیان کنند. حال سیدابراهیم رئیسی چه این بحران را بپذیرد و به فکر برونرفت از این وضعیت باشد و چه نپذیرید و مقاومت کند، مسئله اصلی این است که مراجع به این باور رسیدهاند که معیشت مردم میتواند کلیت مباحث اصلی را در کشور تهدید کند.
بنابراین، این روزها حتی بخشهایی از روحانیون که روزی حامی دولت بودهاند امروز به منتقدان جدی مبدل شدهاند.
سیدابراهیم رئیسی صبح روز دوشنبه ۳۰ مرداد برای سومین بار از زمان تکیه بر صندلی ریاستجمهوری به منظور زیارت حرممطهر حضرت معصومه(س)، دیدار و گفتوگو با مراجع عظام تقلید و شرکت در اجلاس روز جهانی مساجد در مسجد مقدس جمکران وارد استان قم شد. او در این روز به دیدار آیتالله حسین نوریهمدانی، آیتالله سبحانی و آیتالله مکارمشیرازی رفت و گزارشی از وضعیت اقتصادی کشور به مراجع ارائه کرد و مراجع نیز هر کدام درباره مسائل متعدد بهویژه اقتصادی مواردی را مورد تاکید قرار دادند. اما نخستین دیدار سیدابراهیم رئیسی به عنوان منتخب دولت سیزدهم با مراجع عظام در تیرماه ۱۴۰۰ بود که روابط عمومی دفتر رئیسجمهور دیدار او را با علویگرگانی، سبحانی و مکارمشیرازی رسانهای کرد. رئیسی در این دیدار به مراجع عظام اطمینان داده بود که میتواند شرایط اقتصادی را به نفع مردم تغییر دهد. دومین دیدار او در دیماه ۱۴۰۰ در جریان سفر استانی به قم بود. او در این سفر دوروزه با آیتالله نوریهمدانی، آیتالله مکارمشیرازی، آیتالله جوادیآملی، آیتالله علویگرگانی، آیتالله صافیگلپایگانی، آیتالله شبیریزنجانی و آیتالله سبحانی دیدار کرد.
انتقادات ریشهدار مراجع از دولت
اما مواضع مراجع تقلیددر قبال دولت سیزدهم به توصیه های دیروز محدود نمی شود. این چهره های عالی مذهبی در ماه های گذشته در سخنرانی های مختلف به نقد عملکرد دولت به ویژه در حوزه اقتصادی پرداخته بودند. از جمله، پیش از این آیتالله نوریهمدانی در دیدار وزیر کشور با بیان اینکه بنده در اولین دیدار با جناب آقای رئیسی به ایشان گفتم اصل و اساس کارها باید توجه به مردم و حل مشکلات آنها باشد، تاکید کرد: «باید ثمره اقدامات دولت در رفاه و گشایش اقتصادی زندگی مردم نمایان و محسوس باشد. امروز مردم واقعاً در سختی هستند و باید مشکلات آنها را حل کرد البته مردم خدمات را هم میبینند ولی باید نتیجه داشته باشد. مردم باید نتیجه کارها را در سفره خود ببینند.»
همچنین آیتالله جوادیآملی، از دیگر مراجع تقلید، نیز با بیان اینکه نباید مسئولیت اجرایی را به افراد خوب بیعرضه و یا بداختلاسی داد، اظهارداشت: «باید از واگذاری مسئولیت به آدمهای خوب بیعرضه در کشور جلوگیری شود و همچنین جلوی آدمهای بداختلاسی و نجومی نیز گرفته شود. متاسفانه مردم به لحاظ قدرت خرید دیگر آن توان سابق را ندارند. بیکاری، گرانی، کمارزشی پول ملی؛ اینها اموری هستند که باعث ناراحتی مردم شده است و باید مسئولان امر برای حل این مشکلات و رفع این کمبودها تمام توان و سعی خود را به کار بگیرند. متاسفانه چیزی از گرانی و مشکلات مردم کم نشده است.»
آیتالله مکارمشیرازی مرجع تقلید نیز با بیان اینکه مردم از اوضاع اقتصادی به شدت گلایهمند و نگران هستند، گفته بود: «مسائل اقتصادی برای مردم به یک معضل و معما تبدیل شده که نمیتوانند آن را حل کنند. شرایط بهگونهای است که نهتنها رو به بهبود نیست، بلکه تورم در بعضی کالاها نسبت به سال گذشته افزایش شدید داشته است. مردم نسبت به اقتصاد و فرهنگ حساس هستند و انتظار تغییر دارند.»
سیدمحمدعلی ایازی، مجتهد، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم نیز در گفتوگویی با بیان اینکه امروز در قم هیچکدام از مراجع را نمیشناسم که نسبت به وضع موجود کشور راضی باشند و یا حرفی و سخنی نداشته باشند؛ گفت: «همگی در دو موضوع متفقالقول هستند، یکی اینکه مدیریت کشور ناکارآمد و معلول است و دوم اینکه وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور به شدت بحرانی و دچار فلاکت است. صحبتهای مراجع در سال ۱۴۰۱ -حتی آنهایی که وابسته به قدرت بودند هم – در این حوزهها در نقد گرانی و تورم بود و شکایت داشتند. بعضی از مراجع هم مثل آیتالله علوی بروجردی یا آیتالله بیاتزنجانی رسماً اعتراض به وضعیت اتفاقات اخیر کردند.»