نخستین مناظره‌ی ریاست جمهوری عصر امروز در شرایطی برگزار شد که بیش از پاسخ به سوالات، بخش زیادی از این مناظره، صرف پاسخگویی نامزدها به ادعاها و اتهامات علیه یکدیگر شد.
نخستین مناظره‌ی ریاست جمهوری درباره موضوعات اقتصادی در حالی از ساعت ۱۷ امروز آغاز شد که بخش زیادی از نیمه اول این مناظرات پاسخ به ادعاها و اظهارات یکدیگر بود. سید ابراهیم رییسی، محسن مهرعلیزاده، عبدالناصر همتی، علیرضا زاکانی، امیر حسین قاضی‌زاده هاشمی، محسن رضایی، سعید جلیلی در نیمه دوم کمی از موضع کارشناسی‌تر به مباحث پرداختند و از میزان حملات نامزدها کاسته شد.
رئیسی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری: قاچاق از موانع جدی تولید است
حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رییسی نخستین نامزدی بود که به قید قرعه مناظره با اظهارات وی آغاز شد. نامزد انتخابات ریاست جمهوری هم در این مناظره گفت: موضوع موانع تولید از مسائل مهم است که امروز تولیدکنندگان ما با آن مواجه هستند موانع تولید کاری کرده که تولید کنندگانی که با اندیشه و انگیزه در عرصه تولید حضور یافتند تولیدشان دچار مشکل شده است. برای این که تولید رونق پیدا کند باید برای تولید جذابیت ایجاد کنیم و از آن طرف جذابیت امور اقتصادی غیرمولد را بکاهیم.
وی گفت: این که نقدینگی یا پول‌ها به طرف ارز و طلا و زمین و امور غیر مولد باید جاذبه اش از دست برود، این نیاز به سازو کار دارد. این که می‌گوییم جذابیت نداشته باشد این جذابیت نداشتن به این معنا نیست که از فردا مانع شویم بلکه باید کاری کنیم سازو کارها برای کارهای غیر مولد و کاستن از مالیات‌هایی که تولیدکنندگان تولید خود را انجام می‌دهند انجام شود. اگر ۲۵ درصد مالیات برای تولید گذاشتیم باید با شیب ملایم به میزان پایین تری برسانیم که به میزان ۱۰ درصدی برسد.
رییسی افزود: برای حل مساله تولید باید در عمل کاری کنیم که تولید کننده مشکل نداشته باشد. صدور برخی مجوزها برای تولید کننده مشکل است. باید سازو کاری داشته باشد. این سازو کارها که به صورت مجوزهاست باید پسینی باشد نه پیشینی تا وقتی که بتواند تولید کننده را موفق کند کاری باید بکنیم که مساله قاچاق از موانع جدی تولید به حداقل برسد و نقدینگی باید به سمت تولید بر
وعده‌های رنگارنگ امکان تحقق ندارد/ نمی‌خواهم برای رای آوردن به دروغ متوسل شوم
«عبدالناصر همتی» در پاسخ به این سوال که شما چه برنامه‌ای برای بازگشت مالی بدهکاران بانکی دارید، خطاب به مردم گفت: مردم خیلی از شماها، اینجا نماینده ندارید به حق هم معترض این موضوع هستید. اعتراضات را می‌خواهید با قهر از صندوق نشان دهید؟ من فکر می‌کنم اعتراض موثرتر این است که با رای‌تان فضا را تغییر دهید.
ما می‌توانیم با رای یک نه بزرگ به تهدید علیه جمهوریت بگوییم. راستش من خیلی فکر کردم که اینجا چه وعده‌ای بدهم. دیدم صادقانه‌تر است به شما بگویم وضعیت اقتصادی ایران در شرایط فعلی طوری است که اغلب وعده‌های رنگارنگ و جذابی که بقیه نامزدها می‌دهند امکان تحقق ندارد.
وی با بیان اینکه من بر خلاف دوستانی که الان روبروی شما هستند اقتصاد می‌دانم، گفت: اقتصاددان هستم و از جزییات وضعیت کشور خبر دارم. سابقه مدیریت اجرایی دارم. ما منابع لازم را برای این وعده‌ها نداریم. دوست ندارم برایتان به دروغ بگویم و برای رای آوردن از شما متوسل به دروغ شوم. این دوستان هیچ‌کدام از تولید ثروت حرف نمی زنند و عملا از توزیع فقر می‌گویند.
برای رای آوردن ۶ ماه کشور را معطل FATF کردید
نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری عنوان کرد: هم کیک اقتصاد را بزرگ می‌کنم هم آن را عادلانه توزیع می‌کنم. ما به اصلاحات اقتصادی نیاز داریم. وضعیت جیب شما مردم می‌تواند خیلی بهتر باشد. جناب آقای رضایی؛ به جای اینکه بانک مرکزی را مقصر بدانید بگویید چگونه می‌خواستید با گروگان گرفتن برای کشور درآمد ارزی بیاورید.
خود آقای رضایی شما ما را برای رای آوردن FATF، ما را ۶ ماه معطل کردید. خودتان ما را در مجمع معطل کردید برای FATF حتی مقام معظم رهبری مجدد طرح را به مجمع ارجاع دادند و مهمترین بحث برای ما بود اما آقای رضایی تصمیم می‌گرفتند.
محسن رضایی: فرآیند بودجه ریزی کشور با مشکلات ساختاری متعدد روبروست
محسن رضایی دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه فرآیند بودجه ریزی کشور با مشکلات ساختاری متعدد روبروست، یکی از این مشکلات را تدوین بودجه دارای مشکلات کسری عنوان کرد و با در دست گرفتن یک قطعه اسکناس هزار تومانی، گفت: هشت سال پیش در همین مکان در مقابل آن کلید بی‌خاصیت این هزار تومانی را نشان دادم و گفتم اگر اوضاع به این صورت ادامه پیدا کند پول ملی ما سقوط می‌کند.
امروز به جیب‌هایتان، به یارانه‌ها، به حقوق کارگران، کشاورزان و درآمد مردم بازاری نگاه کنید امروز چه وضعی در زندگی مردم داریم و چرا به آن رسیدیم و چرا اینگونه شد.
نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با طرح این پرسش که چرا امروز مردم باید در زباله‌گردی و نان قرضی و مشکلات دیگر دست و پنجه نرم کنند، گفت: وقتی مطالعه می‌کنیم می‌بینیم رابطه دولت با اقتصاد و رابطه اقتصاد با مردم تنظیم نشده است هرگاه مشکلی برای دولت پیش بیاید دست در جیب مردم می‌کند.
وی گفت: بانک مرکزی، آقای همتی و دوستانشان چه بلایی بر سر کسری بودجه به وجود آورده‌اند و تا مشکلی پیش می آید دست در جیب مردم می‌کنند و کسر بودجه را اینگونه جبران می کنند. اینطور می‌خواهید پول ملی ارزش پیدا کند؟
همتی: معتقد به قیمت‌گذاری دستوری نیستم
همتی درمورد قیمت‌گذاری گفت: من معتقد به قیمت دستوری نیستم و دولت نباید در این مسائل جزئی قیمت‌گذاری گندم، واردات لاستیک و اقداماتی نظیر نهاده‌های کشاورزی وارد شود. دولت باید در زیرساخت‌ها سرمایه‌گذاری کند و در آن مسائل وارد شود.
وی تاکید کرد: مشکل قیمت در نقدینگی است ما باید نقدینگی را کنترل کنیم. رابطه بین کسری بودجه و بانک مرکزی حل شود.
نامزد انتخابات ادامه داد: من حتما از استقلال بانک مرکزی به طور جدی حمایت خواهم کرد.
وی گفت: مشکل ما ساختاری است، ساختار بودجه است که هر روز هزینه‌ها را افزایش می‌دهند و بعد هم در بانک مرکزی تبدیل به پایه پولی و نقدینگی می‌شود. درآمدهای ارزی کشور هم به دلیل تحریم کاهش پیدا کرده و مشکل مضاعف شده است.
همتی افزود: نکته‌ای که باید تاکید کنم این است که قیمت‌گذاری در دنیا شکست خورده است. اینکه می‌گویند با گرانفروشی مبارزه کنیم با گرانی و گرانفروشی نمی‌شود مبارزه کرد. گرانی و گرانفروشی نتیجه تورم است.
قاضی زاده هاشمی: نامزدها بگویند برای مشکلات مردم و فرزندانشان چه برنامه هایی دارند
قاضی زاده هاشمی در بخش نقد دیدگاه های نامزدهای دیگر انتخابات ریاست جمهوری، اظهار کرد: در حال گوش دادن به گفت و گوی دوستان، به این فکر می‌کردم که مردم انتظار بیان چه مطالب را از نامزدها دارند؛ انتظار آنان این است که وقتی تا گلو در مشکلات غرق هستند نامزدها بگویند برای مشکلات آنان و فرزندانشان چه برنامه هایی دارند.
وی ادامه داد: اینکه بحث از مناظره اقتصادی به انحراف کشیده می‌شود نشان می‌دهد بعضی از دوستان که تا الان برنامه نداشتند الان هم ندارد و با ایجاد جوسازی، دوقطبی سازی و پوششی عنوان کردن دیگری می خواهند بی برنامگی خود را نشان دهند.
صحبت های محسن مهر علیزاده
محسن مهرعلیزاده از دیگر نامزدهای ریاست جمهوری در بخش دیگر اظهارات خود گفت: یکی از مشکلات که در این ۴۲ سال با آن مواجه بودیم این بود که هیچ وقت یک الگوی صحیح در کشور حاکم نبوده و هر دولتی، وزیری یا یک جمع اقتصادی در دولتی، آمده اند حسب فکر وایده خود کارهایی انجام داده اند؛ یکی به نئولیبرالریستی و یکی به سوسیالیستی اعتقاد داشت و مجموعا ملغمه ای از کارها انجام شده است.
وی با بیان اینکه دکتری مهندسی اقتصاد خوانده ام و اقتصاد را مهندسی می‌کنم، خاطرنشان کرد: به این نتیجه رسیده ام که روشی به نام الگوی حکمرانی اقتصاد اجتماعی که الان در کشورهای اروپایی به ویژه در آلمان به عنوان یک کشور پیشرفته اقتصادی حاکم است، می تواند مشکلات کشور را حل کند.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری به تشابه جمعیت ایران و آلمان اشاره کرد و افزود: آلمان با حدود ۸۰ میلیون وضعیت جمعیتی مشابه دارد اما ما با درآمدهای نفتی و غیره، حداکثر ۵۰ یا ۶۰ میلیارد دلار ممکن است درآمد ارزی یا فروش داشته باشیم و آلمان بیش از هزار و ششصد میلیارد دلار درآمد دارد.
این وضعیت به خاطر این است که آلمانی ها الگوی صحیحی را در اقتصاد به کار گرفته اند. در الگویی که من برای ایران طراحی کرده ام، وضعیت موجود، ارقام و اطلاعات و فرهنگ ایران بومی شده است.
صحبت های علیرضا زاکانی
در ادامه این مناظره تلویزیونی به تشریح دیدگاه های اقتصادی خود پرداخت و اظهار داشت: از آقای همتی خواهش می کنم علمی، دقیق و کارشناسی صحبت کند و تهمت نزنید. اینکه به من می گویند پوششی، راهبرد ستاد تخریب علیه بنده، خانواده ام، همسرم و بچه هایم است.
وی خطاب به همتی تاکید کرد: به ما رحم نکردید و حداقل، رعایت انصاف بکنید. اگر می ترسید و می دانید با مفاسد، معاون رییس جمهوری، مسئولان، وزیر اطلاعات، وزیر نفت، برادر رییس جمهوری، دادستان تهران و رییس دانشگاه آزاد، مدیران قضایی در خصوص کرسنت ناظر به ۲ دوره قبل، فرزند رییس مجمع و دیگران برخورد کردم، بدانید آمدیم حق مردم را بگیریم و با این صحبت ها نمی توانید ما را از میدان به در کنید.
زاکانی ادامه داد: در حوزه اقتصاد معتقدم اقتصاد و مدیریت به عنوان فوریت، فرهنگ و اجتماع به عنوان اولویت، سیاست و امنیت به عنوان ضرورت و سیاست خارجی مدنظر قرار بگیرد. ابعادی را که دنبال می کنم، تک بعدی نیست؛ ناظر به اقتصاد، اصل را بر جهش تولید گذاشتم و در کنار آن، تمرکز زدایی را در حوزه مدیریت پیشنهاد کردم.
وی همچنین به حکمرانی فضای مجازی و دولت الکترونیک به عنوان دیگر برنامه های خود برای ریاست جمهوری اشاره کرد و اظهار داشت: مبارزه با دیوان سالاری و مفاسد اقتصادی، هدف اساسی همچنین رشد اقتصادی پایدار و اشتغال زا و بسط عدالت در خلق ثروت و توزیع آن هدفگذاری شده است.
صحبت های سعید جلیلی درباره اداره امور اقتصادی در دولت خودش
گفت: اگر می خواهیم ۴ سال آینده کشور را فقط اداره نکنیم و جهش بدهیم باید برنامه جدی برای اقتصاد کشور داشته باشیم. دنبال بهانه نگردیم. این چگونه ممکن است.
چند موضوع اصلی را باید مدنظر قرار دهیم. گفته می‌شود ارزش پول ملی؟ ارزش پول ملی چه زمانی ایجاد می شود؟ وقتی که تولید و جهش تولید داشته باشید. جهش تولید چه وقت است وقتی است که صادرات داشته باشد. جهش صادرات چه زمانی است وقتی است که بتوانید تعاملات گسترده و سازنده با جهان داشته باشید و معطل چند کشور نمانید.
جلیلی افزود: این که درباره تبادل خارجی صحبت می شود یکی از سوالات ما این است که اگر شما بلد هستید بگویید چرا صادرات ما به ۲۸ کشور اروپایی نصف صادرات به افغانستان است؟ بنابراین باید در این زمینه ها برنامه جدی داشت.
نامزد سیزدهمین دوره ریاست جمهوری ادامه داد: اگر صحبت از این می‌کنیم که کشور نیاز دارد، توزیع فقر نباشد و تولید ثروت باشد باید شما برنامه جدی برای ارز آوری داشته باشید. این ارزآوری چگونه ممکن است؟ زمانی است که برای تمام دستگاه‌ها ماموریت تعریف کنید که باید برای ارزآوری کشور این هدف را محقق کنید.
وی خاطرنشان کرد: برای این کار تعریف کردیم که چگونه می‌شود این کار را انجام داد که همه دستگاه‌های شما بتوانند وظیفه داشته باشند. ما فقط در ۴ بخش معدن، کشاوری، نفت و گاز و برق، بررسی کردیم که می‌توان بر این اساس درآمد ارزی کشور را جهش داد نه این که بهانه آورد که FATF نبود نتوانستم حل کنم.
