بیماری هپاتیت، التهاب کبد است و به دلیل ویروسهای عفونی و غیرعفونی ایجاد میشود. ابتلای ۳۰۴ میلیون نفر به هپاتیت در ایران در سال جاری میلادی و مرگ سالانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در جهان بر اثر ابتلا به آن، گزارش میشود و این در حالی است که خوشبختانه به دنبال اقدامات کنترلی انجامشده در کشورمان، اکنون ایران در گروه کشورهای با شیوع بسیار پایین هپاتیت است.
هپاتیت در ایران
به نقل از پایگاه خبری دخالت هپاتیتهای ویروسی به پنج گروه A, B, C, D و E دستهبندی میشوند. بیماری هپاتیت A و E به روش مدفوعی_دهانی و از طریق دفع غیربهداشتی فاضلاب، آب و غذای آلوده، عدم رعایت بهداشت فردی و عدم شستوشوی دست آلوده با آب و صابون قبل از غذا خوردن، انتقال مییابد. روش انتقال بیماری هپاتیت های C, B و D نسبت به هپاتیتهای E و A متفاوت است و از طریق خون و فرآوردههای خونی آلوده، انتقال از زنان باردار آلوده به نوزاد و اقداماتی مانند حجامت، خالکوبی، خدمات پزشکی و دندانپزشکی با وسایل غیر استریل و آلوده منتقل میشوند.
کاهش تعداد ابتلا به هپاتیت در سطح جهان
براساس گزارشهای منتشر شده، موضوع بیماری هپاتیت در کانون توجه سیستم بهداشتی و درمانی قرار گرفته و ۱۹۸ کشور نسبت به حذف این بیماری اقداماتی انجام دادهاند و در این مسیر گام برمیدارند. سازمان بهداشت جهانی، آمار و ارقام مربوط به بیماری هپاتیت را منتشر میکند. گزارش سازمان بهداشت جهانی بیانگر این است که ۳۵۴ میلیون نفر از مردم جهان به دو هپاتیت B و C مبتلا هستند که از این تعداد، ۵۸ نفر مبتلا به هپاتیت C و ۲۹۶ میلیون نفر نیز به هپاتیت B مبتلا شدهاند.
البته بررسی مقابلهای تعداد مبتلایان به بیماری هپاتیت بیانگر این است که با روند نزولی ابتلا به این بیماری روبرو هستیم. بررسی مقابلهای تعداد مبتلایان به این بیماری در سال جاری میلادی نسبت به سال گذشته کاهش یافتهاست. در حالی که ۳۵۴ میلیون نفر در سال ۲۰۲۳ به هپاتیت مبتلا شدهاند اما تعداد مبتلایان به این بیماری در سال جاری میلادی، معادل ۳۰۴ میلیون نفر است. ۵۰ میلیون نفر مبتلا به هپاتیت C و ۲۵۴ میلیون نفر مبتلا به هپاتیت B، تعداد مبتلایان به بیماری هپاتیت را در سال جاری میلادی تشکیل میدهند.
واکسن؛ راهکاری برای کنترل بیماری هپاتیت
متاسفانه بیماری هپاتیت، منجر به مرگ بیش از یک میلیون نفر در هر سال میشود. دکتر رشید رمضانی، رئیس اداره کنترل و مبارزه با هپاتیت وزارت بهداشت پیش از این در گفتوگویی اعلام کرده بود: سالانه، حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در جهان به دلیل هپاتیت B و C جان خود را از دست میدهند. بنابر اظهار سازمان بهداشت جهانی، هر ۳۰ ثانیه، یک نفر جان خود را به دلیل هپاتیت از دست میدهد.
اگرچه میزان مرگومیر ناشی از ابتلا به بیماری هپاتیت در سطح جهان زیاد است اما بنابر اظهارات سیاستگذاران حوزه بهداشت و درمان کشور، میزان مرگ و میر ناشی از هپاتیت در کشور به واسطه اقدامات انجامشده، کم است. واکسیناسیون هپاتیت B، فرصت خوبی برای پیشگیری از این بیماری فراهم کرده و اثربخشی بالایی دارد.
اهمیت و ضرورت واکسن بیماری هپاتیت
با توجه به اینکه هپاتیت B با تزریق واکسن قابلپیشگیری است، اهمیت و ضرورت واکسن بیماری هپاتیت در کانون واکسیناسیون ملی کشور قرار گرفته و به گفته رئیس اداره کنترل و مبارزه با هپاتیت وزارت بهداشت، تمام نوزادان ایرانی در بدو تولد واکسن هپاتیت B را دریافت میکنند. این در حالیست که برآوردها حاکی از آن است فقط ۴۵ درصد نوزادان دنیا در بدو تولد واکسن هپاتیت B دریافت میکنند.
بررسی کارنامه کاری وزارت بهداشت بیانگر این است که تزریق واکسن هپاتیت B فقط به نوزادان محدود نمیشود بلکه گروههای پرخطر که بنابر اظهارات مقامات وزارت بهداشت، تعداد آنها حدود ۶ میلیون نفر است نیز واکسن هپاتیت B را دریافت کردهاند. ایران جزو منطقه مدیترانهشرقی سازمان بهداشت جهانی است و تزریق بیش از ۴۰ میلیون دوز واکسن هپاتیت B در این منطقه منحصر به فرد محسوب میشود.