شاید همه ی ما شنیده باشیم که ورزش شدید، سیستم ایمنی را تضعیف کرده و راه را برای ورود پاتوژنها و بیماریها باز میکند. جان کمپل، استاد علوم بهداشت دانشگاه باث می گوید: این مفهوم اعتبار خود را در اواخر دههی ۱۹۸۰ کسب کرد. نتایج مطالعاتی نشان میداد که دوی ماراتن موجب افزایش شیوع علائم عفونت در میان دوندگان، طی روزها و هفتهها پس از مسابقه میشود.
تاثیر ورزش بر تقویت سیستم ایمنی بدنِ دوندگان ماراتن
مطالعات بعدی آن چه را که در مورد آسیب پذیر بودن ورزشهای سخت بود رد کرد. مشخص شد که در این مطالعات بهشدت روی تشخیص خود دوندگان از علائمی که داشتند، تکیه شده بود. در بررسیهایی که با استفاده از آزمایشهای آزمایشگاهی روی دوندگان ماراتن پس از مسابقه انجام شد، عفونت تنفسی واقعی در تعداد کمی از آنها تأیید شد. درعوض، بیشتر آنها دچار تحریک مجاری هوایی یا دیگر وضعیتهای غیرعفونی بودند. مطالعات پیگیری شده نشان داد که درواقع، دوندگان ماراتن و دیگر ورزشکاران ورزشهای استقامتی، روزهای کمتری در سال بیمار هستند و این امر نشان میدهد سیستم ایمنی آنها بهوسیلهی ورزش سرکوب نشده بلکه ورزش موجب تقویت سیستم ایمنی آنها میشود.
برای تقویت سیستم ایمنی ۳۰ دقیقه در روز بدوید
با توجه به پژوهشهای زیادی روی انسانها و حیوانات در مورد تاثیر ورزش بر تقویت سیستم ایمنی بدن انجام شد. این ایده تقویت شد که ورزش کردن در صورتی که درست و اصولی انجام شود می تواند روند درمان بیماری ها را تسریع بخشد ( البته ورزش پیش از بیماری نه در زمان بیماری) . برای مثال مجموعه آزمایشها انجامشده روی موشها که نتایج آنها در سال ۲۰۰۵ در مجلهی Brain, Behavior, and Immunity منتشر شد، نشان داد که اگر جوندگان بهمدت چند هفته و برای حدود ۳۰ دقیقه در روز به آرامی بدوند، احتمال بقای آنها پس از ابتلا به آنفلوانزای جوندگان بیشتر از موشهایی است که این تمرین را نداشتهاند.
ورزش سخت تقویت یا ضعف سیستم ایمنی ؟
سال گذشته مطالعاتی بر روی موش ها انجام شد که نشان داد ، وقتی بلافاصله پس از حرکات شدید ورزشی به موشها میکروب تزریق میشد، آنها در مقایسهبا حیوانات بدون تحرک ازنظر مبارزه با عفونت عملکرد بهتری داشتند. نتایج تجزیهوتحلیل مولکولی نشان داد سلولهای ایمنی موشهای فعال اطراف پاتوژنها را گرفته بودند درحالیکه سلولهای ایمنی حیوانات گروه بیتحرک حالت پراکندهتری در بافت داشتند.
جیمز ترنر یکی دیگر از اساتید دانشگاه باث اظهار می دارد : پژوهشهای انجامشده درزمینهی تاثیر ورزش بر تقویت سیستم ایمنی بدن به ما میگوید که شواهد معتبری دراینزمینه موجود نیست که ورزش مستقیما موجب افزایش احتمال بروز عفونت ویروسی شود. او نتیجهگیری کرد که با وجود نگرانی درمورد ویروس کرونا، ورزش کردن خطری ندارد و درواقع، حتی در کاهش خطر ابتلا به عفونت موثر است.
نکات مهم ورزش کردن در زمان شیوع کرونا و آنفولانزا
اگر از افرادی هستید که کم تحرک بوده اید با ورزشهای سخت شروع نکنید. ابتدا با پیاده روی روزانه و ورزش های سبک شروع کنید. منصفانه است که بگوییم افزایش قابلتوجه در شدت یا دورهی ورزش مخصوصا در افرادی که تازه به ورزش مشغول میشوند، ممکن است اثرات منفی موقتی روی سیستم ایمنی داشته باشد.
به یاد داشته باشید که هنگام ورزش نیز بهداشت را رعایت کنید. دستهای خود را قبل و پس از ورزش بشویید؛ اگر احساس بیماری دارید، تمرینات را کوتاه کرده و از ورزش کردن با کسانی که علائم بیماری دارند، اجتناب کنید. قبل از استفاده از وسایل ورزشی عمومی، آنها را با دستمال مناسبی پاک کنید. در مطالعهای که در سال گذشته منتشر شد، گزارش شد که عوامل بیماریزا در سطوح حدود یکسوم از اماکن ورزشی مورد بررسی وجود دارد، لذا بهتر است در شرایط اپیدمی بیماری آنفولانزا و کرونا حتی الامکان در منزل ورزش کنید. با رعایت اصول تاثیر ورزش بر تقویت سیستم ایمنی بدن را مشاهده خواهید نمود.