یکی از مهمترین سوالاتی که این روزها ذهن مبتلایان به ویروس کرونا و خانوادههای آنها را درگیر کرده است، این است که آیا امکان ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد یا خیر؟ در ادامه این مطلب با نگاهی به آخرین مطالعات صورت گرفته در این زمینه به این سوال پاسخ خواهیم داد.
نحوه مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا
قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که امکان ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد یا خیر؟ بهتر است کمی با نحوه مقاومت و مصونیت بدن در برابر بیماریهای ویروسی و عفونی آشنا شوید. در واقع مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماریهای ویروسی شامل دو مرحله است که به شرح زیر میباشد:
مرحله اول
اولین مرحله مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماریهای ویروسی زمانی است که ویروس در بدن شناسایی شود که به این مرحله اصطلاحاً پاسخ ایمنی غیراختصاصی گفته میشود. در این مرحله گلبولهای سفید آزادسازی شده و به سلولهای آلوده به ویروس حمله میکنند. البته لازم است بدانید که این مرحله صرفا مختص به کووید ۱۹ نیست و شامل حال تمامی بیماریهای ویروسی است و آنچه که برای مصونسازی بدن در برابر ویروس کرونا، لازم است در مرحله دوم اتفاق میافتد.
مرحله دوم
به مرحله دوم مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماریهای ویروسی، اصطلاحاً پاسخ ایمنی تطبیقی میگویند. در این مرحله سلولها، پادتنهایی را تولید میکنند که به ویروسها میچسبند. علاوه بر پادتنها، سلولهایی به نام سلولهایT هم ساخته میشوند. کار سلولهای T حملهور شدن به سلولهایی است که ویروسی شدهاند. بر اساس آخرین مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته است، در مرحله دوم از کار سیستم ایمنی بدن حدود ۱۰ روز زمان نیاز است تا دستگاه ایمنی پادتنهای مناسب برای حمله به ویروس کرونا را تولید کند.
در صورت قوی بودن سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا شده به کرونا، دستگاه ایمنی قادر به شناسایی ویروسهای کرونا و جلوگیری از ابتلای دوباره به کرونا خواهد بود. کار و تحقیق بر روی سلولهای T همچنان ادامه دارد همه به نظر میرسد که حتی در بدن کسانی که جواب آزمایش کرونا آنها منفی بوده است پادتنها تا حدودی توانایی حمله به ویروسهای کرونا را دارند.
مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا چقدر دوام دارد؟
برای اینکه بتوانیم به سوال “امکان ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد یا خیر؟” پاسخ درستی بدهیم باید ببینیم که مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا چقدر است. برای اینکه عملکرد دستگاه ایمنی بدن را بهتر درک کنید به این مثال توجه کنید: ” حافظه سیستم ایمنی بدن شبیه به حافظه ذهن انسان است به گونهای که بعضی از بیماریهای عفونی را بعدها به یاد خواهد آورد و بعضی دیگر را کاملا از یاد میبرد.” یکی از بیماریهایی که دستگاه ایمنی، پس از یک بار تلاش برای بیرون کردن آن، بدن را در برابر آن تا آخر عمر مصون میدارد، سرخک است.
اما در مقابل ویروس سینسیشیال تنفسی از آن دسته از بیماریهای ویروسی است که مقاومت سیستم ایمنی بدن در برابر آن دوام چندانی ندارد. از آن جایی که مدتزمان زیادی از شیوع ویروس کرونا جدید نگذشته است نمیتوان به این سوال پاسخ دقیقی داد که مقاومت دستگاه ایمنی بدن در برابر این ویروس چقدر دوام دارد اما میتوان با بررسی شش خواهر و برادر دیگر ویروس کرونا سرنخ خوبی در این زمینه پیدا کرد.
نگاهی به خانواده کرونا
اگر به شش خواهر و برادر ویروس کرونا نگاهی بیاندازیم میبینیم که علائم و نشانههای خانواده ویروس کووید_۱۹ شبیه به سرماخوردگی معمولی بوده است و مصونیت دستگاه ایمنی بدن در برابر آنها کوتاه مدت بوده است. بنابراین افرادی که در گذشته به یکی از شش ویروس کرونا مبتلا شده بودند امکان ابتلای دوباره به کرونا را در همان سالی که آلوده به این ویروس شده بودند، داشتهاند. بنابراین اگر این مسئله درباره ویروس کرونا جدید هم درست باشد، درصورتی که فرد مبتلا به کرونا مجدداً به این ویروس مبتلا شود، شدت بیماری او کمتر خواهد بود.
امکان ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد؟
متاسفانه با وجود تمامی مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته است که در این مطلب به بخشی از آنها اشاره کردیم، هنوز هم پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد. اما همه چیز به پادتنهایی بستگی دارد که حین مبتلا شدن به ویروس کرونا در بدن تولید میشوند. به گونهای که اگر سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا شده قوی باشد، پادتنها با تمام قدرت در بدن تولید شده و جلوی این ویروس را میگیرند اما اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف باشد متاسفانه میزان تولید پادتنها در بدن کاهش پیدا میکند.
شاید با گذشت زمان و شناخت بیشتر ویروس کرونا بتوان پاسخ قطعی به این سوال داد که امکان ابتلای دوباره به کرونا وجود دارد یا خیر؟ پس هنوز هم رمز و رازهای زیادی درمورد این ویروس وجود دارد که باید منتظر فاش شدن آنها باشیم.